Dünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına əsasən…

7 İyun 2018 15:07

Xəbər 882 dəfə oxunub

Dünya Səhiyyə Təşkilatı (DST) psixi pozulma hallarının müalicəsinə vəsait əsirgəməməyə çağırır. Dünyada hər on insandan birinin psixi yardıma ehtiyacı var, amma bu yardım hər kəsə nəsib olmur. Yoxsul ölkələrdə bu sahədə mütəxəssislər çatışmır. Azərtac DST-nin saytına istinadla xəbər verir ki, bu barədə məlumat DST-nin yeni psixi sağlamlığın qorunması atlasında yer alıb. Atlasda dünyanın 177 ölkəsindən daxil olan informasiya təqdim edilib.DST-dən bildiriblər ki, bir sıra ölkələr psixi və nevroloji pozulmaların profilaktikası və müalicəsində nəzərəçarpacaq inkişafa nail olublar. Ancaq bir çox ölkələrdə mütəxəssislər və ixtisaslaşdırılmış müəssisələr əməlli-başlı çatışmır. Gəlir səviyyəsi aşağı olan bəzi ölkələrdə hər 100 min sakinin payına iki psixiatr düşdüyü halda, varlı ölkələrdə həmin rəqəm 70-ə bərabərdir.Bununla belə, bəzi ölkələrdə psixi sağlamlıq sahəsində milli siyasət insan haqlarının müdafiəsi sahəsində əsas beynəlxalq konvensiyalara əsaslanmır. İnsanlar çox vaxt yerlərdə kömək ala bilmədikləri üçün iri psixiatriya xəstəxanalarına müraciət edirlər. Əslində ixtisaslaşdırılmış psixiatriya müalicəxanalarında çarpayıların sayı ümumi profilli xəstəxanaların psixiatriya bölmələrindəkindən altı dəfə çoxdur.DST ekspertləri bütün ölkələri depressiya, şizofreniya və epilepsiya, habelə digər psixi pozulmalardan əziyyət çəkən insanları lazımi qulluq, psixososial dəstək və dərman müalicəsi ilə təmin etməyə çağırır.DST-nin psixi sağlamlıq departamentinin direktoru Şexan Saksena deyib: “Atlasda təqdim olunan sonuncu araşdırmalar təsdiq edir ki, hazırda psixi sağlamlığın qorunmasına ayrılan vəsait yetərli deyildir”. O xəbərdarlıq edib ki, bu sahədəki proqramlara ayrılan maliyyə vəsaiti təcili surətdə artırılmasa, bəşəriyyət daha əvvəl görünməmiş problemlərlə, o cümlədən sosial və iqtisadi problemlərlə üzləşəcək.Yoxsul və ortabab ölkələr büdcədən psixi sağlamlığa adambaşına təqribən 1 dollar, varlı ölkələr 80 dollar ayırırlar. Ekspertlər əmindirlər ki, psixi xəstəliklərin, o cümlədən depressiya və stressin müalicəsinə yönəldilən hər bir dollar dörd dollar gəlir gətirəcək, çünki insanlar sağlam olduqları üçün işləyə biləcəklər.DST-nin məlumatına görə, hər il təqribən 800 min adam intihar edir. Varlı ölkələrin yalnız üçdəbir hissəsi, yoxsul ölkələrin isə 10 faizi intihar hallarının qarşısının alınmasına dair strategiya işləyib hazırlayıb.xeber100.com

 

Koronavirusun yeni variantı ilə bağlı əhaliyə xəbərdarlıq edilib

Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyi (TƏBİB) COVID-19-un alt variantı olan EG.5 - elmi ədəbiyyatda həm də “Eris” kimi tanınan virusla bağlı əhaliyə xəbərdarlıq edib. TƏBİB-in Yoluxucu xəstəliklər və infeksion nəzarətin təşkili şöbəsinin müdiri Nəzrin Mustafayeva açıqlamasında bildirib ki, artıq bir neçə aydır COVID-19-un alt variantı olan EG.5 - elmi ədəbiyyatda həm də “Eris” kimi tanınan virus son zamanlar bütün dünyada sürətlə yayılmaqdadır. O bildirib ki, xüsusilə ABŞ, Çin, Böyük Britaniya və Avropanın digər ölkələrində yeni yoluxmalara və yoluxma saylarında artıma səbəb olub: "Bu hal ilk dəfə deyil, daha öncə də COVID-19-un digər ştammlarında qeydə alınıb. Tendensiya onu göstərir ki, hər bir yeni yaranmış ştam özündən öncəki ştammdan daha yüngül simptomlara malik olur. Lakin yeni ştammlarların yoluxduruculuq qabiliyyəti əvvəlkilərdən yüksək olması ilə fərqlənir. Bu isə qısa zamanda kütləvi yoluxmalara səbəb olur". Hazırda Azərbaycanda COVID-19 xəstəliyinin yeni ştamına yoluxma hallarına rast gəlinmədiyini xatırladan TƏBİB rəsmisi vurğulayıb ki, insanların böyük əksəriyyəti COVID-19 xəstəliyini artıq keçirib və sağalıb: "Ölkədə peyvəndlənmə faizi də qənaətbəxş hesab ediləcək səviyyədədir. COVID-19-un alt variantı olan EG.5-ə qarşı xüsusi peyvənd növünün hazırlanması və xüsusi peyvəndlənmə prosesinin başlanılması barədə beynəlxalq protokollarda tövsiyələr mövcud deyil. Hər zaman olduğu kimi, COVID-19-un bütün ştammlarına qarşı risk qrupuna daxil olan şəxslər daha diqqətli olmalıdırlar. Risk qrupuna yanaşı və xroniki xəstəlikləri olanlar, peyvənd olunmayan şəxslər daxildir". Qeyd edək ki, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə dünya üzrə son zamanlar COVID-19-a yoluxanların sayı 38 % artıb. Belə ki, Koreya, İtaliya, Böyük Britaniya, Avstraliya və Sinqapurda yoluxma sayında kəskin artım qeydə alınıb. Hazırda ABŞ-da COVİD-ə yoluxma 2020-ci ilin ilk pandemiyasının statistikasına yaxınlaşır. Ölüm halları avqust ayı ilə müqayisədə 5% artıb. Qardaş Türkiyədə isə yeni ştamla əlaqəli həyəcan təbili çalınıb.xeber100.com

Sentyabr 18, 2023 14:05