I Pyotr gürcüdü?

9 Fevral 2016 01:09

Xəbər 1228 dəfə oxunub

Məşhur rus yazıçısı Aleksey Nikolayeviç Tolstoy “Birinci Pyotr” romanı üzərində işləyərkən, kifayət qədər qeyri-adi faktla rastlaşır: Rusiya monarxlarının ən böyüyü, Romanovlar ailəsinin fəxri I Pyotrun nə rus millətinə, nə də familiyasına hər hansı bir dəxli var!

Rusiya mətbuatının məlumatına görə, bu fakt yazıçını son dərəcə həyəcanlandırır və digər böyük diktatorla (Stalinlə – red.) tanışlığından istifadə edib, elə ehtiyatsız digər yazıçıların taleyini də yada salaraq məsləhət üçün ona müraciət etmək qərarına gəlir. Həm də ona görə ki, məlumatın hansısa mənada rəhbərə kifayət qədər dəxli var idi.

Məlumat fitnəkar və yayğın mənalı idi. Aleksey Nikolayeviç sənədi, yəni I Pyotrun mənşəcə rus deyil, gürcü olduğundan açıq şəkildə xəbər verən hansısa məktubu Stalinə gətirir!

Maraqlıdır ki, Stalin bu qədər qeyri-adi insidentdən əsla təəccüblənmir. Hətta sənədlə tanışlıqdan sonra Tolstoydan bu faktı gizlətməyi xahiş edir və onun ictimailəşməməsi üçün öz istəyini kifayət qədər sadə şəkildə əsaslandırır: “Heç olmasa, onların fəxr edə biləcəyi bir “rus”u saxlayaq!”

Bəs bu, hansı məktub idi ki, “xalqlar atası” onu gizlətməyi məsləhət bilmişdi?

Söhbət İmeretiya çarı II Arçilin qızı Darya Arçilovna Baqration-Muxranskyanın öz əmisi qızı, minqrel knyazı Dadianinin qızına məktubundan gedir.

Pyotrun atasının hansı gürcü knyazının olması barədəsə iki versiya var.

I versiyaya görə, 1669-cu ildə çar Aleksey Mixayloviçin arvadı Mariya İlyiniçna Miloslavskaya doğuşdan sonra vəfat edib. Bundan sonra çara o vaxt Moskvada yaşayan Krım-tatar knyaginyası Natalya Krillovna Narışkinanın məsləhət görürlər. Və gündəmə varis məsələsi çıxır. Çünki birinci arvaddan doğulanlar çarın özü kimi xəstə və sısqa idilər. Lakin yeni varisi dölləşdirəsi ata da lazım idi. Tarixçilərin araşdırmasına görə, bu missiya üçün ən uyğun namizəd çar Aleksey Mixayloviçin yaxını, gürcü şahzadəsi İrakli idi. Gürcü şahzadəsi sarayda həm də “xaç atası” rolunu oynayırdı. Bu dəfə isə döl məsələsində də yardımçı olmağa məcbur oldu. O, uşağın adını Pyotr qoyduqdan sonra 1674-cü ildə Rusiyanı tərk etdi və Kaxetiya knyazlığının taxtına çıxdı. Amma bu rütbəni əldə etmək üçün İslamı qəbul etməli oldu…

İkinci versiyaya görə, gələcək monarxın atası İran şahının basqısı altında Gürcüstandan qaçmış və bir neçə ay çarın sarayında qonaq olmuş İmeretiya çarı II Arçildir. Onu praktik olaraq knyaginyanın yataq otağına baş çəkməyə, daha doğrusu, gözlədikləri uşağın dölünü tutmağa  məcbur ediblər…

Formula 1 Komissiyasının yeni ildə birinci iclası təşkil olunub

Fevralın 5-də Londonda Beynəlxalq Avtomobil Federasiyasının (FIA) biryerlik maşınlarında yürüş üzrə direktoru Nikolas Tombasisin və Formula 1-in prezidenti Stefano Domenikalinin sədrliyi ilə Formula 1 Komissiyasının yeni ildə birinci iclası təşkil olunub. Xarici media xəbər verir ki, iclasda bir sıra məsələlər nəzərdən keçirilib, o cümlədən 2024-cü ildən qüvvəyə minəcək sprintli yürüş uik-endinin yeni formatı təsdiqlənib. Yeni format bu şəkildədir: cümə günü sprintdən əvvəl yeganə məşq və təsnifat. Şənbə günü sprint və yürüşdən əvvəl əsas təsnifat, bazar günü isə yürüş. Bu dəyişikliklər FIA-nın fevralın 28-də keçiriləcək Ümumdünya Şurasında rəsmi şəkildə təsdiqlənməlidir. Komissiyanın iclasında texniki və idman reqlamentlərinə də dəyişikliklər olunub. 2024-2025-ci illərdə bir pilot üçün mövsüm ərzində güc qurğularının sayının artırılaraq dördə çatdırılması təklifi bəyənilib. Eləcə də yürüş zamanı DRS-ni (Drag Reduction System – ön müqavimətin azaldılması sistemi) startdan bir dövrə vurduqdan və yaxud təhlükəsizlik avtomobili trasdan çıxdıqdan sonra restartın ardınca aktivləşdirmək mümkündür. Вundan əvvəl yalnız iki dövrədən sonra DRS-nin istifadəsinə icazə verilirdi. Bundan başqa, Formula 1 Komissiyası 2026-cı ilin reqlamentinə dair bir sıra mövzuları, xüsusən maliyyə və dayanıqlı inkişaf məsələlərini müzakirə edib. 2024-cü il üçün texniki, idman və maliyyə reqlamentlərinə də cüzi dəyişikliklər edilib.xeber100.com

Fevral 6, 2024 14:51

“SpaceX” kompaniyasının daşıyıcı raketi “Starlink” peykindən ibarət növbəti qrupu orbitə çıxarıb

“SpaceX” kompaniyasının “Falcon 9” daşıyıcı raketi qlobal internet şəbəkəsi üçün nəzərdə tutulan 22 “Starlink” peykindən ibarət növbəti qrupu orbitə çıxarıb. “SpaceX” kompaniyasının məlumatına görə, “Falcon 9” yanvarın 23-də ABŞ-ın Sakit Okean sahilləri vaxtı ilə saat 16:35-də Birləşmiş Ştatların Kosmik Qüvvələrinin Kaliforniya ştatında yerləşən Vandenberq bazasından start götürüb. Daşıyıcı raketin artıq 16-cı dəfədir istifadə olunan birinci pilləsi Sakit okeandakı “Of Course I Still Love You” dəniz platformasına eniş edib. “SpaceX” indiyədək kosmik fəzaya ümumilikdə 5,7 mindən çox peyk buraxıb. Onların bəziləri sıradan çıxıb, 5,3 mindən çoxu isə işlək vəziyyətdədir. Kompaniyanın layihəsi olan “Starlink” internet şəbəkəsi dünyanın 70 ölkəsində əlçatandır. Pentaqonun məlumatına görə, onun xidmətindən ABŞ hərbçiləri də istifadə edirlər. Dünyanın ən böyük peyk operatoru olan “SpaceX” orbitə ümumilikdə 12 minə yaxın kosmik aparat çıxarmaq niyyətindədir. Təxminən 10 milyard dollara başa gələcək layihə planetin istənilən guşəsində genişzolaqlı internetə çıxışı təmin etməyə imkan yaradacaq. Kompaniya növbəti mərhələdə orbital qruplaşmadakı kosmik aparatların sayını 30 minə çatdırmağı planlaşdırır.xeber100.com

Yanvar 24, 2024 11:42

Ankara 13 oktyabr 1923-cü ildə Türkiyə Cümhuriyyətinin paytaxtı elan olunub

Qurtuluş Savaşının mərkəzi olan Ankara 1923-cü il oktyabrın 13-də Anadolu düşmən işğalından azad edildikdən sonra gənc Türkiyə Cümhuriyyətinin paytaxtı elan olunub. Birinci Dünya müharibəsinin sonunda Türkiyə işğal edildikdən sonra Qazi Mustafa Kamal Paşa 1919-cu il mayın 19-da Samsuna gələrək Qurtuluş Savaşını başladır. Ankaranın savaşdakı əhəmiyyəti onun Geyve Boğazı, Kütahya və Afyon kimi düşmən işğalı altında olan mövqelərlə dəmir yolu əlaqəsi və kifayət qədər döyüş imkanlarına malik olmasından irəli gəlirdi. Müharibənin uğurunu təmin etmək üçün nizami orduların yaradılması qərarı da məhz Ankarada qəbul edilmişdi. Bu ordular İnönü, Sakarya və Dumlupınarda düşməni məğlub etdi. Qurtuluş Savaşı 1922-ci il avqustun 30-da qazanılan zəfərlə başa çatdı. Bunun ardından 1923-cü il oktyabrın 9-da Türkiyənin xarici işlər naziri İsmət Paşa “Türk dövlətinin inzibati mərkəzi Ankara şəhəridir” ifadəsinin yer aldığı qanun layihəsini parlamentə təqdim edir. Qanun layihəsi həmin il oktyabrın 13-də Parlamentin Ümumi Məclisində səs çoxluğu ilə qəbul olunur. Ankara paytaxt elan olduqdan sonra şəhərdə sürətli tikinti və yenidənqurma işlərinə başlanılır. Xarici mütəxəssislər dəvət edilərək şəhərin gələcək planı hazırlanır. Yenidənqurma işlərində təhsil və mədəniyyət müəssisələrinə üstünlük verilir. Bu gün Türkiyənin paytaxtı elan edilməsinin 100-cü ili qeyd olunan Ankara dünyanın ən qabaqcıl və müasir şəhərlərindən biridir.

Oktyabr 13, 2023 15:06