İnsan üzərində aparılan tədqiqatların nəticəsinə əsasən…

13 Aprel 2018 13:32

Xəbər 1362 dəfə oxunub

20 yaşında baş vermiş kəllə-beyin zədəsi özünü 50-60 yaşlarında demensiyanın inkişafı riskinin artması ilə göstərir. Üç milyona yaxın insan üzərində aparılan tədqiqatların nəticəsi bunu sübut edir. Müəyyən olunub ki, baş beyin zədəsi alan kişilər qadınlara nisbətdə (30 faiz 19 faizə qarşı) demensiya ilə daha tez qarşılaşır.“Meddaily” saytı xəbər verir ki, kəllə-beyin zədələri gənclər arasında daha geniş yayılıb və zədə alan insanlarda demensiyaya tutulma riski digərlərinə nisbətdə 24 faiz daha çoxdur. Bir dəfə ağır zədə almaqla demensiya riski 35 faiz, orta zədə və ya adi silkələnmə nəticəsində isə 17 faiz artır. 2 və 3 dəfə baş beyin zədəsi almış insanlarda demensiya riski 33 faiz, 4 zədə alanlarda isə 61 faiz yüksəkdir. Əgər baş beynin 5 və daha çox sayda zədəsi qeydə alınıbsa, o zaman risk 183 faiz artır.Bununla yanaşı, zədədən sonra demensiyanın qaçılmaz olduğunu düşünmək lazım deyil. Əgər spirtli içki və tütünün istifadəsini azaltsanız, mütəmadi olaraq məşq və çəkinizə nəzarət etsəniz, hipertoniya, diabet, depressiya ilə mübarizə aparsanız, demensiyanın əmələ gəlmə riskini aşağı sala bilərsiniz. Yeri gəlmişkən, hazırda dünyada 47 milyon insanda demensiya müşahidə olunub və yaxın 20 il ərzində bu rəqəmin iki dəfə artacağı gözlənilir.xeber100.com

Koronavirusun yeni variantı ilə bağlı əhaliyə xəbərdarlıq edilib

Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyi (TƏBİB) COVID-19-un alt variantı olan EG.5 - elmi ədəbiyyatda həm də “Eris” kimi tanınan virusla bağlı əhaliyə xəbərdarlıq edib. TƏBİB-in Yoluxucu xəstəliklər və infeksion nəzarətin təşkili şöbəsinin müdiri Nəzrin Mustafayeva açıqlamasında bildirib ki, artıq bir neçə aydır COVID-19-un alt variantı olan EG.5 - elmi ədəbiyyatda həm də “Eris” kimi tanınan virus son zamanlar bütün dünyada sürətlə yayılmaqdadır. O bildirib ki, xüsusilə ABŞ, Çin, Böyük Britaniya və Avropanın digər ölkələrində yeni yoluxmalara və yoluxma saylarında artıma səbəb olub: "Bu hal ilk dəfə deyil, daha öncə də COVID-19-un digər ştammlarında qeydə alınıb. Tendensiya onu göstərir ki, hər bir yeni yaranmış ştam özündən öncəki ştammdan daha yüngül simptomlara malik olur. Lakin yeni ştammlarların yoluxduruculuq qabiliyyəti əvvəlkilərdən yüksək olması ilə fərqlənir. Bu isə qısa zamanda kütləvi yoluxmalara səbəb olur". Hazırda Azərbaycanda COVID-19 xəstəliyinin yeni ştamına yoluxma hallarına rast gəlinmədiyini xatırladan TƏBİB rəsmisi vurğulayıb ki, insanların böyük əksəriyyəti COVID-19 xəstəliyini artıq keçirib və sağalıb: "Ölkədə peyvəndlənmə faizi də qənaətbəxş hesab ediləcək səviyyədədir. COVID-19-un alt variantı olan EG.5-ə qarşı xüsusi peyvənd növünün hazırlanması və xüsusi peyvəndlənmə prosesinin başlanılması barədə beynəlxalq protokollarda tövsiyələr mövcud deyil. Hər zaman olduğu kimi, COVID-19-un bütün ştammlarına qarşı risk qrupuna daxil olan şəxslər daha diqqətli olmalıdırlar. Risk qrupuna yanaşı və xroniki xəstəlikləri olanlar, peyvənd olunmayan şəxslər daxildir". Qeyd edək ki, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə dünya üzrə son zamanlar COVID-19-a yoluxanların sayı 38 % artıb. Belə ki, Koreya, İtaliya, Böyük Britaniya, Avstraliya və Sinqapurda yoluxma sayında kəskin artım qeydə alınıb. Hazırda ABŞ-da COVİD-ə yoluxma 2020-ci ilin ilk pandemiyasının statistikasına yaxınlaşır. Ölüm halları avqust ayı ilə müqayisədə 5% artıb. Qardaş Türkiyədə isə yeni ştamla əlaqəli həyəcan təbili çalınıb.xeber100.com

Sentyabr 18, 2023 14:05