NATO ölkələri hərbi arsenallarına 650 ədəd F-35 qırıcısı əlavə etməyi planlaşdırır

NATO ölkələri qarşıdakı beş il ərzində hərbi arsenallarına 650 ədəd F-35 qırıcısı, azı 50 gəmi və sualtı qayıq əlavə etməyi planlaşdırır. “The New York Times” nəşri xəbər verir ki, bunu ABŞ prezidentinin milli təhlükəsizlik üzrə müşaviri Ceyk Sallivan deyib. “Növbəti beş ildə NATO müttəfiqlərimiz hərbi arsenallarını modernləşdirmək üçün 650-dən çox beşinci nəsil F-35 qırıcıları, 1000-dən çox hava hücumundan müdafiə sistemi, 50-yə yaxın döyüş gəmisi və sualtı qayıq, 1,2 min tank, 11,3 min döyüş maşını və 2 minə yaxın artilleriya sistemi istehsal edəcək”, - deyə Sallivan qeyd edib. Onun sözlərinə görə, Hind-Sakit okean regionundakı yaxın tərəfdaşlar da hərbi xərclərini artırırlar. Yaponiya 2027-ci ilədək milli təhlükəsizliyin maliyyələşdirilməsini iki dəfə artırmağı, Cənubi Koreya isə yaxın beş ildə müdafiəyə 260 milyard dollar yönəltməyi, yəni müdafiə xərclərini ildə orta hesabla 6,8 faiz artırmağı planlaşdırır. Sallivan əlavə edib ki, Avstraliya 2025-ci ildə hərbi ehtiyaclara 37 milyard dollar xərcləyəcək.xeber100.com

Britaniyada keçirilən parlament seçkilərində rekord sayda müsəlman mandat qazana bilib

İslamofobiyanın artması tendensiyasına baxmayaraq, Britaniyada keçirilən parlament seçkilərində rekord sayda müsəlman mandat qazana bilib. “Anadolu” agentliyi xəbər verir ki, Britaniyanın Müsəlman Şəbəkəsinin məlumatına görə, parlamentin aşağı palatası olan İcmalar Palatasına 2019-cu ildə 19 müsəlman seçildiyi halda, son seçkilərdə bu rəqəm 25-ə çatıb. Bu deputatların 18-i Leyboristlər Partiyası, dördü müstəqil, ikisi Mühafizəkarlar Partiyası, biri isə Liberal Demokratlar Partiyasının namizədidir. Agentlik qeyd edir ki, müsəlman seçicilərin Qəzzaya dəstəyi səsverməyə əhəmiyyətli dərəcədə təsir edib və beş müstəqil namizəd, o cümlədən dörd müsəlman parlamentdə yer qazanıb. Böyük Britaniyada 3,4 milyon müsəlman yaşayır. Seçkilərin bu nəticələrinin ölkənin siyasi mənzərəsində əhəmiyyətli bir mərhələ olduğu və müsəlman icmalarının artan müxtəlifliyinə, habelə Londonun siyasətinə təsirini əks etdirdiyi bildirilir.xeber100.com

Formula 1 Komissiyasının yeni ildə birinci iclası təşkil olunub

Fevralın 5-də Londonda Beynəlxalq Avtomobil Federasiyasının (FIA) biryerlik maşınlarında yürüş üzrə direktoru Nikolas Tombasisin və Formula 1-in prezidenti Stefano Domenikalinin sədrliyi ilə Formula 1 Komissiyasının yeni ildə birinci iclası təşkil olunub. Xarici media xəbər verir ki, iclasda bir sıra məsələlər nəzərdən keçirilib, o cümlədən 2024-cü ildən qüvvəyə minəcək sprintli yürüş uik-endinin yeni formatı təsdiqlənib. Yeni format bu şəkildədir: cümə günü sprintdən əvvəl yeganə məşq və təsnifat. Şənbə günü sprint və yürüşdən əvvəl əsas təsnifat, bazar günü isə yürüş. Bu dəyişikliklər FIA-nın fevralın 28-də keçiriləcək Ümumdünya Şurasında rəsmi şəkildə təsdiqlənməlidir. Komissiyanın iclasında texniki və idman reqlamentlərinə də dəyişikliklər olunub. 2024-2025-ci illərdə bir pilot üçün mövsüm ərzində güc qurğularının sayının artırılaraq dördə çatdırılması təklifi bəyənilib. Eləcə də yürüş zamanı DRS-ni (Drag Reduction System – ön müqavimətin azaldılması sistemi) startdan bir dövrə vurduqdan və yaxud təhlükəsizlik avtomobili trasdan çıxdıqdan sonra restartın ardınca aktivləşdirmək mümkündür. Вundan əvvəl yalnız iki dövrədən sonra DRS-nin istifadəsinə icazə verilirdi. Bundan başqa, Formula 1 Komissiyası 2026-cı ilin reqlamentinə dair bir sıra mövzuları, xüsusən maliyyə və dayanıqlı inkişaf məsələlərini müzakirə edib. 2024-cü il üçün texniki, idman və maliyyə reqlamentlərinə də cüzi dəyişikliklər edilib.xeber100.com

Prezident seçkilərinin fevralın 25-dən dekabrın 15-nə keçirilməsi haqqında qərar qəbul edib

Seneqal parlamenti prezident seçkilərinin fevralın 25-dən dekabrın 15-nə keçirilməsi haqqında qərar qəbul edib. Al Jazeera telekanalı xəbər verir ki, 165 yerlik parlamentdə 105 deputat seçkilərin təxirə salınmasının lehinə səs verib. Seneqalın hazırkı prezidenti Makki Sall həmin vaxtadək hakimiyyətdə qalacaq. Telekanal səsvermənin xaotik keçdiyini, müxalifəti təmsil edən bəzi deputatların iclas zalından çıxarıldığını və asayişi bərpa etmək üçün təhlükəsizlik qüvvələrinin cəlb edildiyini bildirir. Dövlət başçısı Makki Sallın prezident seçkilərinin qeyri-müəyyən müddətədək təxirə salınması barədə qərarı ictimaiyyətin narazılığına səbəb olub. Ölkənin paytaxtı Dakarda müxalifətçilərlə polis arasında qarşıdurma yaşanıb. Təhlükəsizlik qüvvələri hadisə yerindən canlı yayım edən özəl televiziya kanallarından birini efirdən çıxarıb. Həmçinin ölkədə internetə çıxış məhdudlaşdırılıb.xeber100.com

“SpaceX” kompaniyasının daşıyıcı raketi “Starlink” peykindən ibarət növbəti qrupu orbitə çıxarıb

“SpaceX” kompaniyasının “Falcon 9” daşıyıcı raketi qlobal internet şəbəkəsi üçün nəzərdə tutulan 22 “Starlink” peykindən ibarət növbəti qrupu orbitə çıxarıb. “SpaceX” kompaniyasının məlumatına görə, “Falcon 9” yanvarın 23-də ABŞ-ın Sakit Okean sahilləri vaxtı ilə saat 16:35-də Birləşmiş Ştatların Kosmik Qüvvələrinin Kaliforniya ştatında yerləşən Vandenberq bazasından start götürüb. Daşıyıcı raketin artıq 16-cı dəfədir istifadə olunan birinci pilləsi Sakit okeandakı “Of Course I Still Love You” dəniz platformasına eniş edib. “SpaceX” indiyədək kosmik fəzaya ümumilikdə 5,7 mindən çox peyk buraxıb. Onların bəziləri sıradan çıxıb, 5,3 mindən çoxu isə işlək vəziyyətdədir. Kompaniyanın layihəsi olan “Starlink” internet şəbəkəsi dünyanın 70 ölkəsində əlçatandır. Pentaqonun məlumatına görə, onun xidmətindən ABŞ hərbçiləri də istifadə edirlər. Dünyanın ən böyük peyk operatoru olan “SpaceX” orbitə ümumilikdə 12 minə yaxın kosmik aparat çıxarmaq niyyətindədir. Təxminən 10 milyard dollara başa gələcək layihə planetin istənilən guşəsində genişzolaqlı internetə çıxışı təmin etməyə imkan yaradacaq. Kompaniya növbəti mərhələdə orbital qruplaşmadakı kosmik aparatların sayını 30 minə çatdırmağı planlaşdırır.xeber100.com

Reuters agentliyi: “Tesla” 2025-ci ilin ortalarında “Redwood” yeni modelini istehsal etməyi planlaşdırır

ABŞ-ın elektromobil istehsalçısı “Tesla” 2025-ci ilin ortalarında işçi adı “Redwood” olan yeni modelini istehsal etməyi planlaşdırır. Reuters agentliyi xəbər verir ki, elektromobil geniş kütlə üçün nəzərdə tutulan “kompakt krossover” olacaq. “Redwood” elektrokarının start qiymətinin təxminən 25 min dollar olacağı gözlənilir. Onun qiyməti kompaniyaya 2023-cü ilin son rübündə satışlarda “Tesla” elektromobillərini qabaqlayan BYD kimi Çin kompaniyaları ilə rəqabət aparmağa imkan verəcək. Kompaniya həftədə bu modeldən olan təxminən 10 min elektromobil istehsal etmək niyyətindədir. Xatırladaq ki, 2023-cü ilin noyabrında kompaniyanın sahibi İlon Mask Şimali Amerikada elektrik mühərriki ilə işləyən yeni “Cybertruck” pikapının satışının başladığını elan edib. Onun başlanğıc qiyməti 61 min dollardır.xeber100.com

“SpaceX” kompaniyası“Starlink” peyklərinin növbəti qrupunu orbitə çıxarıb

“SpaceX” kompaniyasının “Falcon 9” daşıyıcı raketi qlobal internet şəbəkəsi üçün nəzərdə tutulan “Starlink” peyklərinin növbəti qrupunu orbitə çıxarıb. Kompaniyanın saytında yerləşdirilən məlumata görə, yerətrafı orbitə daha 23 mini-peyk çıxarılıb. Daşıyıcı raket yanvarın 15-də Kanaveral burnundakı (Florida ştatı) kosmodromdan start götürüb. Onun artıq 12-ci dəfədir istifadə olunan birinci pilləsi Atlantik okeandakı “A Shortfall of Gravitas” platformasına eniş edib. “SpaceX” indiyədək kosmik fəzaya ümumilikdə 5,7 mindən çox peyk buraxıb. Onların bəziləri sıradan çıxsa da, 5,3 mindən çoxu işlək vəziyyətdədir. “SpaceX” kompaniyasının layihəsi olan “Starlink” internet şəbəkəsi dünyanın 70 ölkəsində əlçatandır. Pentaqonun məlumatına görə, onun xidmətindən ABŞ hərbçiləri də fəal istifadə edirlər. Dünyanın ən böyük peyk operatoru olan “SpaceX” orbitə ümumilikdə 12 minə yaxın kosmik aparat çıxarmaq niyyətindədir. Təxminən 10 milyard dollara başa gələcək layihə planetin istənilən guşəsində genişzolaqlı internetə çıxışı təmin etməyə imkan yaradacaq. Kompaniya növbəti mərhələdə orbital qruplaşmadakı kosmik aparatların sayını 30 minə çatdırmağı planlaşdırır.xeber100.com    

BMT-nin Humanitar Məsələlərin Koordinasiyası üzrə İdarəsinin bəyanatına əsasən…

BMT Ukraynada yaşayan və ölkəni tərk etmək məcburiyyətində qalan insanlara kömək üçün 4 milyard dollardan çox vəsait toplamağa çağırıb. Associated Press agentliyi bu barədə BMT-nin Humanitar Məsələlərin Koordinasiyası üzrə İdarəsinin bəyanatına istinadla məlumat yayıb. Bəyanatda deyilir ki, həmin məbləğin 3,1 milyard dolları Ukraynada yaşayan əhaliyə, 1,1 milyard dolları isə ölkəni tərk edən qaçqınlara və “onları qəbul edən icmalara” dəstək üçün lazımdır. Hesablamalara görə, bu il Ukrayna əhalisinin təxminən 40 faizi və ya 14,6 milyondan çox ukraynalı humanitar yardıma ehtiyac duyacaq. Qaçqın düşən ukraynalı məktəblilərin yalnız yarısı hazırda təhsilini davam etdirir, qaçqınların isə yalnız 40-60 faizi işlə təmin olunub.xeber100.com  

Avropa İttifaqı büdcədənkənar fondlardan yardım ayırmağı planlaşdırır

Avropa İttifaqı Macarıstanın mümkün vetosundan yayınmaq üçün Ukraynaya büdcədənkənar fondlar hesabına təcili maliyyə yardımı ayırmaq imkanını nəzərdən keçirir. “Financial Times” qəzeti xəbər verir ki, müzakirələrlə tanış olan ekspertlərin sözlərinə görə, Avropa İttifaqının diplomatları 26 üzv ölkə ilə potensial maliyyə paketinin mümkünlüyü və texniki təfərrüatları ilə bağlı şəxsi təmaslar aparır. Bu, Kiyevi ən azı bir il fövqəladə maliyyə ilə təmin etməlidir. Avropa Komissiyası, həmçinin 2027-ci ilədək Rusiyanın dondurulan aktivlərinin yenidən investisiya edilməsi ilə əldə olunan gəlir hesabına Kiyevə dəstək üçün istifadə oluna biləcək təxminən 15 milyard avro vəsait toplamaq niyyətindədir. Qeyd edək ki, bir müddət öncə Macarıstanın Baş naziri Viktor Orban Avropa İttifaqının dekabrın 14-15-də keçiriləcək sammitində Kiyevə 50 milyard avro həcmində maliyyə yardımı təklifinə mane olacağını bildirib. Onun sözlərinə görə, Brüssel Macarıstanın vetosundan yan keçmək üçün mümkün yollar axtarır.xeber100.com  

Rusiya XİN: Xarici işlər nazirləri Fələstin-İsrail münaqişəsini müzakirə ediblər

Rusiya və İranın xarici işlər nazirləri Fələstin-İsrail münaqişəsini müzakirə ediblər. Bu barədə Rusiya XİN-in mətbuat xidməti məlumat yayıb. Rusiya və İran xarici işlər nazirləri Sergey Lavrov və Hüseyn Əmir Abdullahiyan arasında telefon danışığı olub. Tərəflər ikitərəfli münasibətlərə dair aktual məsələləri, eləcə də Fələstin-İsrail münaqişəsini müzakirə ediblər. Xarici siyasət idarələrinin başçıları münaqişə zonasında dərhal atəşkəs elan edilməsi, mülki əhaliyə yardım göstərilməsi, bu məqsədlə BMT-nin nüfuzundan istifadə olunmasına çağırıblar.xeber100.com